۰۹ تير ۱۳۹۰
بهشتی، قاضی القضات دقیق و متفاوتوقتی در سه دهه پیش آیه الله شهید دکتر بهستی برای بالاترین پست قضائی کشور از سوی امام خمینی انتخاب شد، این انتخاب در عرف سیاسی آن روز معنای خاصی پیدا کرد. در آن ایام در افکار عمومی عناوین متفاوتی برای مرحوم شهید بهشتی شکل گرفته بود که نگاهی به آن عناوین بازخوانی دوباره تاریخ است که میتواند بر روند فعلی زندگی سیاسی کشور هم تاثیر داشته باشد:
بهشتی در آن دوران دبیر کل حزب فراگیر جمهوری اسلامی بود که حضرات آیات خامنه ای. اردبیلی. رفسنجانی و باهتر اعضای دیگر هیئت موسس آن بودند. حزب جمهوری اسلامی که بعدها با صلاحدید امام فعالیت هایش را متوقف کرد به دلیل حضور شخصیت های تاثیر گزار انقلاب در نهادهای قدرت نوپای جمهوری اسلامی از اهمیت ویژه ای برخوردار بود. این واقعیتی نبود که از چشم امام دور مانده باشد و در آن شرائط، نمی شد حزبی بودن را در قاموس آیه الله بهشتی نادیده گرفت. قرار دادن فردی مثل بهشتی درمجموعه سران قوا با پشتوانه حزبی میتوانست اشاره ای به اهمیت تحزب و سازماندهی قانونمند افکار در چارچوب رفتارهای حزبی باشد.
بهشتی و حزب جمهوری اسلامی از شدید ترین مخالفان جریان لیبرالی و بعدها بنی صدر بودند. ریشه های این مخالفت با روح آزاد منشانه ای که مرحوم بهشتی داشت، باید بررسی جداگانه ای شود. اما واقعیت این است که بهشتی سمبل جریان مخالفت با بنی صدر و دولت موقت و سازمان مجاهدین خلق بود. آنها هم در مقابل دشمن اصلی شان را بهشتی قرار داده بودند و در همه اجتماعاتشان وی را سیبل حملاتشان قرار میدادند. وقتی که بخش اجرائی حکومت در اختیار بنی صدر قرار گرفته بود، انتخاب مرحوم شهید بهشتی در آن شرائط معنای بلندی داشت که همه بخشهای مختلف کشور با اختلاف نظر بتوانند همدیگر را تحمل کنند و از خشونت رویاروئی و حذف یکذیگر جلو گبری کنند. گر چه حتی در همان دوره مرحوم بهشتی و بنی صدر هم این اتفاق شکل نگرفت. بنی صدر توسط مجلس تحت نفوذ حزب جمهوری اسلامی عزل شد و کل حزب جمهوری اسلامی و مرحوم بهشتی و دهها نفر دیگر در انفجار خونینی مظلومانه به شهادت رسیدند. اما انتحاب مرحوم بهشتی در آن شرائط حتما دارای پیام تحمل یکدیگر و پذیرش نظرات مختلف بود. و نمیگذاشت که تفکر بنی صدر به تنهائی یکه تاز کشور شود.
بهشتی از معدود شخصیت های روحانی بود که تجربه زندگی در خارج از کشور را داشت. زندگی در آلمان و اشنائی با جهان، برای یک چهره روحانی فارغ التحصیل حوزه علمیه و مجتهد، فرصت مهمی بود که میتوانست بهشتی در راس سیستم قضائی کشور، آن را به سمتی راهبری کند که ضمن آن که سیستم قضائی ایران هم بتواند بر اصول دینی استوار باشد و هم در جهان قضاوت در ایران همان باشد که سالها با نمونه علوی به دنیا معرفی میکردیم وهمه عدالت خواهان دنیا آن را روش مقبولی میشناختند. اینکه سیستم قضائی ایران در اصول شناخته شده جهانی و به خصوص روشهای مقبول جهانی را بشناسد و بر اساس اندیشه ناب اسلامی بتواند آنها را ارائه کند، همان بود که انقلاب اسلامی ادعای آن را میکرد و شهید بهشتی بهترین انتخاب برای این پست بود. امروز هم بر اساس اندیشه ای که به انتخاب شهید بهشتی منجر شد، بسیاری از اتفاقات را میتوان ساماندهی کرد که در آن هم قضای اسلامی خوش نام معرفی شود و هم در دنیای فعلی ایران و اسلام آسیب نبیند. شهادت بهشتی به دست افراطیون منافق که دوست داشتند کشور دچار خشونت شوند و آن ها در سایه مسابقه ترور و اعدام رشد کنند، نیز دلیل ضمنی براین است که روش بهشتی روش قضائی بود که در دنیا آن را تحسین میکردند.
شهادت مرحوم بهشتی، از دردناکترین اتفاقات تاریخ انقلاب اسلامی است که نه تنها در آن دهها انسان پر تلاش به شهادت رسیدند، بلکه اغاز دردناکی شد که در آن بهشتی به عنوان شاغول اعتدال، دقت، قاونمندی، قربانی شد و تعادل کشتی انقلابی که پیروزی اش را بی خشونت به دست اورده بود، در هم ریخت.
احیاء و استمراراندیشه عقلانیت محور بهشتی در سیستم قضائی کشور، انتظاری است که علاقمندان به مکتب انقلاب اسلامی و آرمانهای اولیه ان از مسئولان قضائی دارند.